از رسول خدا(ص)نقل شده که: «من سمع النداء فلم یجبه من غیرعلة فلا صلاة له» (1) نماز کسی که صدای اذان را بشنود و بی دلیل، در نماز جماعت مسلمانان شرکت نکند، ارزشی ندارد .
در حدیث، تحقیر نماز جماعت، به منزله تحقیر خداوند بشمار آمده است: «من حقره فانما یحقر الله» (2) شرکت دائم در نماز جماعت، انسان را از منافق شدن بیمه میکند. (3) و برای هر گامی که به سوی نماز جماعت و مسجد برداشته شود، ثواب و حسنه در نظر گرفته شده است. (4) همین که کسی برای شرکت در نماز جماعت از منزل خارج میشود، یا در مسجد، در انتظار نماز جماعت به سر میبرد پاداش کسی را دارد که در این مدت، به نماز مشغول بوده است. (5) تعداد حاضران در نماز جماعت، هر چه بیشتر باشد، پاداش آن بیشتراست. این کلام رسول خداست که فرمود: «ما کثر فهو احب الی الله» (6) حدیث جالبی در بیان فضیلت نماز جماعت است که قسمتی از آن در رسالههای عملیه هم ذکر شده است. ترجمه تمام حدیث چنین است: رسول اکرم صلی الله علیه وآله فرمودند:جبرئیل پیش حضرت رسول صلی الله علیه وآله آمد (با 70000ملک بعد از نماز ظهر)گفت یا محمد!همانا خداوند بر تو درود میفرستد وبرای شما هدیه ای فرستاد که به پیامبران دیگر نفرستاده است.فرمود چیست؟جبرئیل فرمود: 1)سه رکعت نماز وتر(دورکعت شفع ویک رکعت وتر) 2)نمازهای پنج گانه به جماعت حضرت رسول صلی الله علیه وآله پرسید مگر نماز جماعت چه فایده ای برای امت من دارد؟ فرمود: اگر در نماز جماعت دونفر اقتدا کنند خدا برای هریک نفر در هر یک رکعت 150 نماز مینویسد. اگر سه نفر باشند برای هررکعت 600 نماز برای هریک مینویسد. اگر چهار نفر باشند برای هر رکعت برای هر نفر1200 نماز مینویسد. برای شش نفر برای هرررکعت 4800نماز برای هر فرد مینویسد. برای هفت نفر برای هر نفر وهررکعت9600نماز نوشته میشود. برای هشت نفر برای هر نفر وهررکعت 19200نماز مینویسد. زمانی که نه نفر باشند برای هر نفر وهررکعت 36400 نماز مینویسد. برای ده نفر برای هر نفر وهررکعت 72800نماز نوشته میشود.گر تعداد افراد از ده نفر گذشت دراینصورت اگر آسمان صفحه وکاغذ ودرختان قلم وجن وانس وملائکه نویسنده باشند نمیتواند ثواب یک رکعت از آن را بنویسند.همین که عدد افراد از ده نفر گذشت، حساب آنرا جز خداکسی نمیداند. (7) در حدیث دیگر است: هر که نماز جماعت را دوست بدارد، خدا و فرشتگان او را دوست میدارند. (8) در زمان پیامبر(ص)هرگاه افراد نماز جماعت کم میشدند، آنحضرت به جستجو و تفقد از افراد میپرداخت و میفرمود: شرکت در نماز صبح و عشاء، بر منافقان از هر چیز سنگینتر است. (9) قرآن نیز، از اوصاف منافقان، بی حالی و کسالت هنگام نماز را بیانکرده است. (10) چرا که سحر خیزی و حضور در جماعت مسلمین، آن هم ازراههای دور و در گرما و سرما، نشانه صداقت در ایمان و عشق نمازگزار است. حضور در نماز جماعت، خاص یک منطقه نیست. انسان در هر جا که باشد، خوب است به فکر نماز جماعت و حضور در آن و تشویق دیگران باشد. رسول خدا(ص)در باره اهمیت جماعت، فرمود: «صلاة الرجل فی جماعة خیر من صلاته فی بیته اربعینسنة. قیل: یا رسول الله!صلاة یوم؟فقال(ص): صلاةواحدة» (11) یک نماز با جماعت، بهتر از چهل سال نماز فرادی در خانهاست. پرسیدند: آیا فقط یک روز نماز؟ فرمود: بلکه یک نماز. و میفرمود: صفهای نماز جماعت، همانند صفهای فرشتگان درآسمان چهارم است. (12) اولین نماز جماعتی هم که بر پا شد، به امامت رسول خدا و شرکت حضرت علی (علیه السلام) و جعفر طیار(برادر حضرت علی(علیه السلام) بود. همین که ابوطالب، فرزندش علی(علیه السلام) را دید که به پیامبر اقتدا کرده، به فرزند دیگرش جعفر گفت: تو نیز به پیامبر اکرم اقتدا کن و این جماعت دو سه نفری، پس از نزول آیه «فاصدع بما تؤمر» بود، که فرمان به علنی ساختندعوت و تبلیغ میداد.
پینوشتها: 1- وسائل، ج 5 ص 375، کنز العمال، ج 8 حدیث 22799. 2- من لا یحضره الفقیه، ج 1 ص 377. 3- مستدرک الوسائل، ج 1 ص 488. 4- کنز العمال، ج 8 حدیث 22815 از پیامبر اسلام(ص). 5- کنزالعمال، ج 8 حدیث 22818 و 22827. 6- کنزالعمال، ج 8 ص 258. 7- مستدرک الوسائل، ج 1 ص 487، رساله حضرت امام، مسئله 1400. 8- مستدرک الوسائل، ج 1 ص 488. 9- کنزالعمال، ج 8 ص 256. 10- و اذا قاموا الی الصلوة قاموا کسالی(نساء، آیه 142).
